İlk değil son da olmayacak. Hizmet, Türkiye ve dünya genelinde mevcut halini müspet ve menfi olarak geliştirse, değiştirse de dünya kamuoyunun ilgisi artan bir hızla devam edecek, Hizmet Hareketi tartışmaların, müzakerelerin ortasında yerini alacak ve hakkındaki yayınların ardı arkası kesilmeyecek. Kehanet değil, bir durum tespiti olarak değerlendirin bu yaklaşımı.
Bu sözleri Blue Dome Press tarafından yayımlanan The Gülen Movement: Civic Service Without Borders adlı eserinden tanıdığımız -ki bu eser İngiltere'de yazılan bir doktora tezidir aynı zamanda- Muhammed Çetin'in Hizmet: Questions and Answers on the Gülen Movement kitabı için söyledim. Yine aynı yayınevi tarafından yayımlanan bu eserin formatı, adından da anlaşılacağı gibi soru-cevap üzerine kurulu. 174 sayfalık kitabında tam 340 soruya cevap vermiş Çetin. Soruların hiçbiri masa başında uydurulmuş sorular değil; aksine, hayatın içinde çoklarının aklına gelen ve cevap aradığı ya da gazete sayfalarından TV ekranlarına, mecmua köşelerinden sohbet meclislerine varıncaya kadar hayatın her alanında rastlanan sorular. Bazıları dostça anlama gayreti ile sorulmuş bu soruların, bazıları düşmanca köşeye sıkıştırmak için... Ama son tahlilde Hizmet'ten cevabı beklenen sorular bunlar. İşte Hizmet'i sosyolojik perspektiften doktora tezine konu yapan, onlarca ulusal ve uluslararası konferansta Hizmet hakkında tebliğler sunan Çetin, söz konusu soruların cevaplandırılmasında etkin bir kalem olarak karşımıza çıkıyor.
Hizmet, hangi bilim dalının konusu?
Hizmet, etkinliğinin dünya genelinde artırmasına bağlı olarak değişik kesimler tarafından değişik şekillerde ele alınan bir yapı bugün. Akademisyenler açısından baktığımızda, "Hizmet çok yönlü -dikkat edin çok yüzlü değil- bir hareket alanına sahip. Eğitimden ekonomiye, medyadan yayıncılığa birçok farklı sahada hayatın içinde. Böyle bir yapı sosyal bilimlerde hangi dalın araştırma sahasına giriyor?" sorusuna net bir cevap arıyor akademisyenler. Sosyolojiden siyasi bilimlere, İslam'dan Ortadoğu araştırmalarına, eğitimden antropolojiye uzanan çok geniş bir yelpazede her bilim dalı, Hizmet'te araştırılacak bir yan ve yön bulabiliyor kendine. Hepsi de kendince haklı. İslami değerlere saygılı, merkezî rolün % 99'unun Müslüman bir ülkenin insanları tarafından üstlenilmesi, İslamî değerlerin yeni bir yorumla kendine yer bulması ve geleneğin sıfırdan veya yeniden üretilmesi itibarıyla İslam kürsüleri; Türkiye'nin Ortadoğu coğrafyasının neredeyse kalbinde yer almasından dolayı Ortadoğu araştırmaları; dünya genelinde eğitim ile ön plana çıkmasından dolayı eğitim bilimleri... Daha devam edebiliriz, her ilim dalı Hizmet'i araştırma konusu yapıyor.
Fakat bu durum sosyal bilimciler için bir zorluğu da beraberinde getiriyor, o da şu: Sivil hareket, sivil toplum kuruluşu, sosyal organizasyon gibi isimlerle anılan sosyal hareketler adına ortaya konulan gruplamaların hiçbirine girmiyor, hiçbiri ile birebir uyum sağlamıyor Hizmet. Benzeri bir örneğin görülmemesi sosyal bilimlerde yeni bir araştırma sahasının bulunması açısından bir zenginlik teşkil ederken, taşlar yerine oturuncaya kadar da kafa karışıklığının sebebi oluyor. Zira belli kalıplara irca edilerek yapılan ne araştırma ne de incelemeler Hizmet'in değerlendirilmesinde bir ölçü olarak kullanılabiliyor.
Bir de buna özellikle Batılı araştırmacıların İslam dini hakkında doğru ve sahih bilgiden yoksun olmalarını, İslam söz konusu olduğunda çok şeyi önyargı ile ele almalarını ilave ederseniz kafa karışıklığı iyice artıyor. Halbuki Hizmet'i doğru değerlendirmek için sahih İslam bilgisine ciddi ihtiyaç var; var çünkü Hizmet'in ortaya koymuş olduğu birçok prensip ve harekete gönüllü katkı sağlayanların davranışları, doğru ve sahih İslam bilgisi olmadan anlaşılamaz. Bir başka ifadeyle, Batılı değerlerle Hizmet hakkında doğru sonuçlara ulaşılamaz. Bu da içeriden yapılan araştırma ve değerlendirmelerin önemini ortaya koymaktadır ki hiç olmazsa yapılacak muhtemel mukayeselerde karşıt bir ölçü olsun, "bir de şu açıdan bakın" denilebilsin.
İlmî disiplinler adına sunduğumuz bu perspektiften bakınca şahsen ben Muhammed Çetin'in bu kitabının hem halk hem de akademisyenler seviyesinde çok faydalı olacağına, zihinlere yeni ufuklar çizeceğine inanıyorum. Zira sorular bahse konu alanların hemen hepsinde kullanılabilecek bilgilerle dolu.
Resmi cevaplar değil...
Sorulara verilen cevapların Hizmet'in resmi cevabı olmadığını belirtmeye gerek yok sanırım. Tüzel bir kişilik olarak Hizmet Hareketi eğer böyle bir şeye ihtiyaç duyarsa bunu resmi kanallardan yapar. Sözcülüğünü üstlenen bir kurum ya da kendisi söz konusu olursa bizzat Hocaefendi veyahut onun namına avukatları kamuoyunun önüne çıkar, gerekli açıklamaları yapar ve bu açıklamalar bağlayıcı da olur. Ama Muhammed Çetin'in kitabı için aynı şey söylenemez. Onun için bu cevapları, Hizmet'i araştıran bir akademisyenin cevapları olarak okumak önemlidir. Katılmadığınız yerler olabilir; nitekim benim kendime göre şöyle de düşünülebilir, bunlar da ilave edilebilir dediğim yerler oldu. Okuma esnasında bu türlü yerleri belirleyip daha sonra yazar veya yayınevi ile temasa geçmeniz "barika-yı hakikat"in ortaya çıkmasına hizmet edebilir.Birkaç cümleyle de olsa kitaba geri döneyim. Bana göre çok güzel bir tasnifi var. Zaten böylesi bir tasnif olmasaydı balta girmemiş ormana rehbersiz giren insanlar gibi, okuyucu 340 sorunun arasında kaybolurdu. Dolayısıyla sözünü ettiğimiz tasnif, ormanda rehber rolünü oynamış. Ana bölümler; giriş, hizmetin tarihçesi, aktivite, hizmet ve kurumları, mobilizasyon denilen yeryüzüne hizmet adına seferberlik, hedefleri, kimlik ve katılımcıları, ödül ve teşvik edici unsurları, fedakârlık, muhalifleri, hizmetin yapısı ya da ana karakteristik özellikleri ve etkisi üzerine başlıklardan oluşuyor. Her bölümde onlarca soruya, sorunun mahiyetine göre kısa veya uzun cevaplar var.
Bu eserin faydalı olacağına inanıyorum. Yazarına ve Blue Dome Press'e teşekkürler. Umarım bu tanıtım yazısı kitabın Türkçeye tercümesini hızlandırır.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder